چگونه نهال توت بکاريم؟ / چگونه نهال توت پرورش دهيم؟
چگونه نهال توت بکاريم؟ / چگونه نهال توت پرورش دهيم؟
توت از خانواده انجيران است و در گونه هاي مختلفي توليد و پرورش داده مي شود که مهم ترين نوع آن با رنگ هاي آن شناخته مي شود و به توت سفيد، توت قرمز يا سياه و شاه توت مشهور است. شاه توت شباهت بسياري به توت سياه دارد و تفاوت آن در اندازه آن است که مزه شيرين تري هم دارد. براي خريد نهال از آلفا نهال به سايت اين نهالستان مراجعه کنيد.
کشور ايران يکي از بزرگترين توليده کننده هاي انواع توت در جهان است. علاوه بر ايران کشورهاي اروپايي وآسيايي و حتي آمريکايي هم به پرورش توت مي پردازند.
درخت توت جزو درختاني است که قدمت طولاني دارند و ضمن اينکه رشد کندي دارند تا سالهاي سال ميوه مي دهند و عمرشان به بيشتر از صد سال مي رسد. اين درخت توت، درختي است بسيار مقاوم که در بيشتر مناطق با آب و هواي مختلف گرم، معتدل و يا حتي سرد رشد مي کند.
ارتفاع اين درخت چيزي بالغ بر ?? متر است. البته همه درختان توت، ميوه نمي دهند ممکن است برخي درختان توت فقط گل هاي نر توليد کرده باشند به همين دليل ميوه نمي دهند و کاربردي زينتي دارند و به نوعي از سايه آن استفاده مي کنند. درخت توت در سال هاي اول پوست نارنجي رنگ دارد که معمولا اين اتفاق در زمستان رخ مي دهد. سطح پوست درخت شيارهايي دارند که عميق بوده و به صورت کاملا برجسته و مشخص هستند. خود درخت توت شاخه هاي زيادي دارد که هرکدام مقاومت بالايي هم دارند.
https://alphanahal.ir/berry-seedlings/
مشخصات درخت توت
توت داراي برگ هاي بزرگ و قلبي شکل مي باشد که معمولاً ميوه هاي آن در ماه تير و خرداد تا شهريور مي رسند. از اين ميوه هاي خوشمزه مي توان مرباي توت تهيه کرد. ميوه دادن درخت از سن ? يا ? سالگي به بعد آغاز مي شود. در ايران در مناطق استپي و شمال ايران کاشت مي شود و در جنگل هاي شمال ايران به صورت خودرو يافت مي شود. قطر اين درخت معادل يک متر و طول آن نيز به ?? متر مي رسد.
پوست آن شياردار و بدنه درخت صاف و قائم است. از برگ توت براي پرورش کرم ابريشم در فصل بهار استفاده مي شود. ضمن اينکه در فصل پاييز از برگ هاي آن براي غذاي دام استفاده مي شود. زادگاه اصلي آن را بايد در کشور چين جست و جو کرد. چوب آن مقاوم بوده و براي تهيه تار استفاده مي شود.
از چوب توت در شمال کشور براي گاوآهن محلي(مال بند براي گاجمه) برنج کاري استفاده مي شود. براي بسته بندي و پيوند از پوست شاخه هاي جوان مصرف مي شود.
انواع روش کاشت درخت توت:
براي کاشت توت؛ شما به روش‌هاي مختلفي از جمله کاشت بذر، نهال و همچنين قلمه‌زني مي‌توانيد اقدام کنيد. اگر شرايط از نظر آب و هوا و خاک و همچنين آبياري، مناسب باشد، درنهايت محصولي عالي و سودده را برداشت خواهيد کرد. در ادامه هر يک از سه روش بذر، قلمه و نهال را بيشتر بررسي خواهيم کرد.
بذر توت: در اين روش ابتدا ميوه توت جمع آوري شده و طي مراحلي تحت فشار آب، گوشت ميوه از بذر آن جدا مي‌شود. بعد از اين که بذر با روش‌هاي مناسب خشک گرديد، آماده براي کاشتن خواهد بود.
قلمه توت: قلمه درخت توت نيز از دو قسمت سبز و يا چوب آن در فصولي مانند بهار و پاييز، انجام مي‌شود.
تکثير درخت توت به وسيله پيوند هم رايج است و به اين صورت است که جوانه آن انتقال داده مي شود. در اين روش امکان اينکه گياه و درخت سالم تري توليد شده و ميوه هاي با کيفيت تري بدهد بيشتر مي شود.
کاشت نهال توت: نهالي که تعداد ريشه زياد و همچنين ريشه‌هايي قوي داشته باشد را بعد از اين که مدتي در آب ماند، در داخل گودالي در خاک، با اندازهاي بزرگتر از نهال و ريشه‌هايش، قرار مي‌دهند و آبياري نيز بلافاصله بعد از کاشت انجام مي‌گيرد.
قلمه زدن درخت توت
قلمه زدن چوبي و سبز درخت توت هم ممکن است. درخت توت در فصل بهار يا پاييز کاشته مي شود. در نقاط سردسير در فصل بهار اين درخت را مي کارند تا نهال توت از سرماي زمستان حفظ شود. زمان کاشت درخت در بهار قبل از رويش جوانه ها است. بايد توجه داشته باشيد که در مناطق گرمسير مي توان نهال توت را در فصل پاييز کاشت زيرا خطر يخ زدگي براي نهال وجود ندارد.
در هرس بايد تمام شاخه هاي بيمار و خشک را ببريد و بسوزانيد. ضمن اينکه شاخه هاي داخل تاج هم که نرک ناميده مي شوند، بايد هرس شوند زيرا بي فايده هستند و مواد غذايي گياه بدون دليل مصرف مي شود. شاخه هايي که باعث شلوغي تاج درخت شده اند، بايد هرس شوند. بهترين موقع براي هرس درخت توت وقت خواب زمستاني است. در ساير زمان ها هم مي توان درخت را هرس کرد.
پرورش درخت توت در باغچه:
کاشت درخت توت؛ نه تنها در باغ‌ها و مزارع بزرگ که حتي در باغچه‌هاي معمولي نيز کاملاً ممکن است. نهال را نه خيلي در عمق بلکه کمي در سطح قرار دهيد البته به گونه‌اي که کاملاً ريشه‌هاي آن در داخل خاک قرار بگيرند. همان‌طور که بيش از اين نيز بيان کرديم، بهتر است خاک باغچه شما رسي باشد. به آبياري و کوددهي در زمان مناسب دقت کافي کنيد. رشد نهال توت بسيار کند خواهد بود اما نهالي است که تا ساليان سال به شما محصول خواهد داد.
نحوه‌ي آبياري نهال و درخت بالغ توت:
نهال توت با گذشت زمان نياز آب کمتري خواهد داشت. در همان ابتداي کاشت و وقتي هنوز نهال جوان است بايد حداقل يک بار در 7 روز آبياري انجام گيرد. کاشت درخت توت؛ بايد در مناطقي انجام شود که داراي بارندگي‌هاي زيادي باشد چون به طور کلي ميتوان اين گفت اين محصول به آب زيادي نياز دارد. در بسياري از منابع آمده است که به‌‌طور ساليانه در منطقه کاشت توت بايد حدود 500 تا 600 ميلي ليتر باران ببارد.
بيماري ها و آفات توت
ميوه اين درخت به مقدار کمتري دچار آفات حشرات شده و از بيماري ها رنج مي برد، اما با اين حال اغلب مردم تمايل زيادي براي کاشت و پرورش آن در خانه و محل کار شان ندارند.
خاک مناسب رشد درخت توت:
خاک‌هاي شني لومي‌مي‌توانند مناسب‌ترين انتخاب براي کشت اين نهال‌ها باشند. بهتر است خاک خود را آغشته به خاک برگ کنيد تا تقويت شده و انواع باکتري‌هاي مفيد بتوانند در آن فعاليت داشته باشند. خاک انتخابي شما بايد زهکشي مناسبي نيز داشته باشد. اگر قرار باشد آب و رطوبت براي مدت زيادي در آن بماند باز هم نمي‌تواند گزينه‌ي مناسبي براي اين گياه باشند. خاکي مي‌تواند نهال توت با محصول با کيفيت را در خود پرورش دهد که قابليت تابش‌هاي طولاني مدت نور خورشيد رانيز داشته باشد.
نحوه‌ي کودهي درخت توت و بهترين کودهاي شيميايي و حيواني:
کوددهي زمين قبل از کاشت درخت توت؛ مي‌تواند به رشد بهتر و محصول با کيفيت‌تر اين نهال بسيار کمک کند. کود ازته و کود فسفر از مناسب‌ترين انواع کودها هستند که مي‌توانند درختان توت را پربارتر کنند. البته نکته خيلي مهم در مورد کوددهي خاک‌ها چه براي رشد درختان توت و چه هر نهال ديگر، اين است که مقدار کود و زمان کوددهي حتماً طبق اصول انجام شود. کودها بايد متناسب با خاک کاشت هر نهال باشند. PH حدود 7 براي خاک کاشت نهال توت، مي‌تواند مناسب باشد.
فاصله ي کاشت درخت توت:
براي کاشت هر نهال محاسبه فاصله بين درخت ها از اهميت بالايي برخوردار است. محصول خوب و با کيفيت در نتيجه رعايت کردن تمامي‌اصول کاشت از جمله فاصله کاشت به دست مي‌آيد. براي کاشت توت؛ هم اين مقدار در حدود بين 6 متر تا 8 متر است. بايد حتماً اين فاصله رعايت شود تا نهال و ريشه‌هاي آن رشد بهتري داشته باشند.
آبياري و کوددهي از ديگر نکات مهمي است که در هنگام کاشت نهال توت؛ بايد حتماً به آن توجه کافي شود. اواخر زمستان بهترين زمان ممکن براي کوددهي درخت توت است.
فصل مناسب کاشت توت:
مناسب ترين زمان براي کاشت نهال توت؛ زماني است که نهال در خواب به سر مي برد. فصل بهار و پاييز فصل خواب درخت توت است که ميتوان همان زمان را براي کاشت آن انتخاب کرد. پيش‌تر توضيح داديم که ابتدا بايد گودالي بزرگتر از نهال و ريشه‌هاي آن در خاک، که بهتر است از نوع رسي باشد، حفر شده و نهال با دقت در آن قرار مي‌گيرد. آبياري را حتماً بعد از کاشت انجام دهيد تا ريشه‌ها کاملاً خيس بخورند. هر چه نهال بزرگتر شود مقدار آبياري مورد نياز آن نيز کمتر مي‌شود.
بنابراين فصل مناسب براي کاشت توت؛ فصل پاييز و بهار است که نهال در خواب است. البته فصل کاشت بايد متناسب با منطقه باشد، مثلاً در مناطق سردسير بهتر است که نهال در فصل بهار کاشته شود. اين امر براي جلوگيري از وارد شدن آسيب به آن در برابر يخ‌زدگي انجام مي‌شود. اگر در منطقه کاشت شما زمستان‌هاي سرد و يخي وجود ندارد، شما مي‌توانيد کاشت درخت توت، را در فصل زمستان نيز انجام دهيد.
عوامل مؤثر در ريشه زايي قلمه هاي توت
واريته درخت توت: مطابق بررسي هاي انجام شده رقم توت اصلاح شده نسبت به ساير ارقام اصلاح شده وارداتي از توان ريشه زايي و گيرايي بيشتر برخوردار است.
مواد غذايي ذخيره شده در قلمه ها: به عبارتي نسبت هيدرات هاي کربن به نيتروژن هر چه بيشتر باشد ريشه زايي بهتر خواهد بود.
سن درختان توت مورد استفاده جهت تهيه سرشاخه: به عبارتي سن گياه پايه انتخابي جهت تهيه سرشاخه و قلمه هر چه بيشتر باشد از قدرت ريشه زايي قلمه ه کاسته خواهد شد.
قسمتهاي مختلف سرشاخه: قلمه هاي تهيه شده از بخش هاي مختلف سرشاخه هاي توت جهت تهيه قلمه از قدرت ريشه زايي متفاوت برخوردار بوده و معمولاً اين توانايي در بخش هاي مياني و پاييني بيش از ساير قسمت ها خواهد بود. همچنين برداشت و نگهداري مناسب سرشاخه ها، اجراي مناسب مراحل مختلف کاشت و داشت قلمه ها در خزانه و استفاده از روش تيمار قلمه ها با مواد شيميايي هورموني از ديگر عوامل تأثيرگذار خواهند بود.
انتخاب سرشاخه جهت تهيه قلمه
ضروري است بخشي از توتستان هاي متشکل از درختان توت اصلاح شده با هدف برداشت سرشاخه هاي مناسب جهت تأمين قلمه موردنياز تکثير درخت توت برنامه ريزي و ضمن عدم بهره برداري طي اين مدت نسبت به داشت مناسب به لحاظ هرس، کوددهي، عمليات خاك ورزي، مبارزه با علف هاي هرز و آفات و بيماري ها و نيز آبياري و زهکشي اقدام شود.
استفاده از سرشاخه هاي داراي طول عمر 12-8 ماهه
استفاده از سرشاخه هاي داراي رشد کامل با قطر 2-1 سانتي متر و داراي مواد غذايي کافي
استفاده از بخش هاي مياني و پاييني سرشاخه ها و حذف بخش هاي انتهايي
استفاده از سرشاخه هاي حاوي جوانه هاي سالم (فاقد مصدوميت ناشي از آفات و عوامل بيماريزا) و نيز عاري از آفات و بيماري ها
سرشاخه ها بايد در زمان خواب زمستانه (قبل از تحريک جوانه ها) از گياه اصلي برداشت و پس از بسته بندي 25 تا 50 تايي در سردخانه تحت دماي 5 درجه سانتيگراد و شرايط بدون نور تا زمان کاشت قلمه نگهداري شود.
روش آماده سازي زمين کاشت قلمه
قبل از کاشت قلمه ابتداء بايد زمين خزانه را بـا انـجـام عـمـلـيـات خاكورزي آماده کرد. بدين منظور پس از مخلوط کردن خاك خزانـه بـا و کودهاي شيميايـي و کود حيواني کاملاً پوسيده (40-10 تن در هکتار) مناسب (200 کيلوگرم فسفات آمونيم در هکتار) ، اقدام به ايجاد جـوي و پشته ( به ارتفاع 20-15 سانتيمتر و عرض 120-80 سانتيمتر و طـول متناسب با تعداد قلمه ها و ابعاد زمين) مي شود.
امکانات آبياري خزانه با توجه به روش آبياري، بايداز قبل فراهم شود.
ماه نخست پس از کاشت قلمه و ممانعت از آسيب به قلمه ها؛ سـطـح پشته هاي محل کاشت قلمه ها را ميتوان با مالچ نايلوني (سـفـيـد يـا که نسبت به ساير انواع مالچ ها نظير پوسته برنج و خـاك اره سياه) مناسبتر بوده؛ پوشاند. زيرا اين پوشش تا زمان تخريب که حدود 40-30 روز خواهد بود ضمن حفظ دماي خاك از رشد عـلـف هـاي هـرز جلوگيري کرده و امکان رشد بهتر قلمه ها و استقرار و ريشه زايي آن هـا را در بستر خزانه فراهم خواهد شد.
روش کاشت قلمه
قلمه ها بايد در رديف و فواصل 20-10 سانتيمتر از هم کاشت شوند. جهت تماس حداکثري سطح برش انتهاي پاييني قلمه باخاك، بايدآن را بازاويه 45درجه نسبت به سطح افق، از نوك تيزآن درخاك فرو کرد.
قلمه ها به اندازهاي داخل بستر کاشت فرو داده مي شوند تا 1 الـي 2 جوانه بيرون از سطح خاك قرار گيرند. جهت جلوگيري از آسيب به پوست و چوب قلمه ها در حين کاشت در خزانه (قلمستان)، از ميله فلزي و يا چوبي جهت ايجاد سوراخ و سـپـس کاشت قلمه استفاده گردد و پس از قرار دادن قلمه توت در داخـل آن بايد با کف پا، خاك محل استقرار قلمه را فشرد.
آبياري دورهاي مناسب (با تناوب هفتگي ياده روزه) باتوجه به شـرايـط آب و هوايي (ميزان بارندگي وشدت گرما) خصوصاً در ساعات خنک روز
برداشتن مالچ نايلوني بعد از گذشت حدود 40 روز از زمـان کـاشـت قلمه به گونه اي که به جوانه ها و قلمه ها، آسيبي وارد نشود.
چگونگي هرس درخت توت:
هرس کردن هم يکي ديگر از عملياتي است که بايد در پرورش درخت توت به آن توجه کنيم. هرس کردن به اين معنا است که شاخه ها و برگ هاي اضافي و يا آلوده به انواع بيماري ها و آفات را از درخت جدا و حذف مي کنند. شاخه هايي که خشک، چروکيده و آلوده شده اند را بايد با سوزاندن از بين برد تا ساير شاخه ها و برگ ها را هم آلوده نکنند تا از مواد مغذي که به گياه و درخت داده مي شود تغذيه نکنند. برخي از شاخه ها هم بيش از اندازه رشد کرده و بزرگ شده اند هم بايد حذف شوند زيرا ممکن است مانع رسيدن نور کافي به شاخه هاي جوان شوند و ثمره دهي آن ها را کاهش دهند. هرس کردن درخت توت زمان خاصي ندارد ولي بهتر است در فصل زمستان که تمام برگ هاي درخت توت ريخته است هرس کردن انجام شود.
بهترين زمان هرس براي درخت توت در زمان فصل زمستان که شاخ و برگ‌هاي آن کمتر است، است. در هرس کردن انواع شاخه‌هاي زيادي و اشغال کننده فضا و همچنين شاخ و برگ‌هايي که آلوده به انواع آفات هستند حذف شده و يا سوزانده مي‌شوند تا براي رشد ديگر شاخه‌ها محدوديتي ايجاد نکنند. در کاشت نهال توت، هرس کاري از اهميت بالايي برخوردار است زيراکه باعث رشد بيشتر محصول مي‌شود.
